naar inhoudsopgaveErfelijkheidsleer

vorige W W 5 - Wit & Doof? volgende W


Iedereen heeft wel gehoord dat vooral witte katten vaak doof kunnen zijn. Hoe zit het daarmee? Overigens, de informatie hier haal ik van een andere site vandaan, waar een artikel van Dr. Oudshoorn staat. Dr. Oudshoorn doet de BAER test bij katten, die uitmaakt of een oor kan horen of niet.


Het W allel zorgt voor een witte kleur! Maar .... is dat alles wat het doet? Beter gezegd, misschien: het W allel zorgt ervoor dat de voorouders van de kleurcellen zich niet verspreiden. Kleurcellen worden overigens ook wel melanocyten genoemd, en hun vooroudercellen melanoblasten.


Bij de katten zitten de kleurcellen niet alleen op de vacht, maar er zitten ook kleurcellen in het middenoor! Die cellen maken daar misschien geen kleur aan, maar ze eisen wel dat ze bloed toegevoerd krijgen. En dat gebeurt dan ook. Als er geen melanocyten aanwezig zijn, wordt er ook geen bloedtoevoer geëist: de bloedtoevoer naar het oor houdt op, en dat heeft weer als gevolg dat het oor doof wordt.


En dan wordt nog gezegd dat als de kat blauwe ogen heeft, die kat waarschijnlijk doof is. Hoe zit het daarmee? Eerst moet je er rekening mee houden dat de oogkleur van een kat door meer genen beïnvloedt wordt! W kan ervoor zorgen dat een oog, dat eigenlijk een andere kleur zou hebben, blauw wordt. Maar er zijn meer genen die ervoor zorgen dat de oogkleur blauw kan zijn - kijk maar naar Siamezen! En die blauwe oogkleur heeft, voor zover bekend, totaal niets te maken met doofheid. Dus wat ik hier schrijf, gaat alleen maar op voor het geval het oog blauw is vanwege het W allel!
Er zit een structuur in het oog, die tapetum heet. Dit reflecteert het licht, en zorgt voor 'koplampen' in flits-foto's. En dat tapetum - heeft ook kleurcellen! Tenminste, meestal. Soms niet, vanwege W, en dan is het oog blauw!


'Wit' en oogkleur en doof heeft dus veel te maken met 'kleur', en met een kopvlek. Hoe zit het hiermee?

Een duidelijke kopvlek links Een duidelijke kopvlek, rechts Twee vlekjes bij een volwassen kat Grotere vlekjes bij een jonge kat Een heel kleine maar duidelijke 'veeg' Geen kopvlek te zien!
Witte katten - met 'gele' ogen.
Witte katten 'odd-eyed' ('vreemde ogen'): 1 geel, en 1 blauw oog. Het blauwe oog kan het linker- of het rechteroog zijn.
Echt vreemde ogen. Links: 1 rood en 1 groen oog. Het lijkt alsof er hier iets 'meer' mis is met het oog, want deze oogkleur verwachten we bij een albino kat. Rechts: elk oog is aan de buiten/bovenlzijde geel/groen, en aan de binnen/onderkant blauw.
Witte katten met blauwe ogen. Zie je hoe de rechtse kat, nog een kitten, wel een duidelijke (kleine) kopvlek heeft?!
Gewone 'gekleurde' katten met blauwe ogen. Deze katten danken hun oogkleur aan een ander gen dan W, want dat hebben ze niet!


Ook heb ik wel gehoord: "Als er rood zit bij de (voor)ouders van de witte kat, is er een grotere kans dat de kat doof is." Hoe zit het daarmee?
Dit is eigenlijk heel leuk. Je hebt wel eens een schildpadpoes, of een lapjes poes gezien? En die poezen hebben meestal meer zwart dan rood, nietwaar? De zwarte plekken zijn groter dan de rode vlekken. (Daar komen we trouwens straks in W 7 - Rood-wit-blauw op terug!)
Als een kat niet W had gehad, was hij gekleurd geweest. Men heeft het dan ook wel over 'de kleur die de kat heeft onder zijn witte jasje'. Die kleur was dan de kleur van de (eventuele) kopvlek geweest. Als de kat rood zou zijn geworden, zou hij dus een rode kopvlek hebben. Maar - rode vlekken zijn kleiner dan zwarte vlekken! Dus als de kat zonder W eigenlijk rood zou zijn geweest, heeft hij nu met W waarschijnlijk een kleinere 'kopvlek' - en is het dus waarschijnlijker dat de (midden)oren buiten de 'kopvlek' vallen, en dat de kat dus doof is!


Was dit begrijpelijk? Ik hoop van wel, en laten we dan doorgaan met W 6 - 'met wit'.