naar inhoudsopgave Erfelijkheidsleer

vorige W W 3 - Kleurcellen ??? volgende W


OK, we weten nu een beetje hoe het met kleur zit. We hebben het vergeleken met verf - en verf komt uit de fabriek in potjes. Kleur wordt gemaakt in en door (huid)cellen. Cellen ken je? Denk anders maar aan een honingraat: allemaal 6-hoekige hokjes aan elkaar. Zo kun je denken dat de huid van de kat bedekt is met zo'n honingraat, en elk vakje -niet zo regelmatig van vorm, wat 'verfrommelt'- stelt dan een cel voor! En onder de buitenste laag hokjes, ligt een andere laag hokjes! Maar niet zoals in een flatgebouw: alles heel precies onder elkaar! Meer als bakstenen in een muur, maar dan nog wat meer schots een scheef onder elkaar. En ga zo maar door .....

Behalve huidcellen heeft een kat, net zoals een mens, ook andere cellen. Bloedcellen, darmcellen, zaad- dan wel eicellen, zenuwcellen, darmcellen ...

In de huid liggen, behalve huidcellen en haarcellen en kleurcellen, ook zenuwcellen. Wat doet een zenuwcel, die in de huid ligt? Zo'n cel geeft een boodschap door aan de hersenen. Dat kan zijn: het kietelt hier - en de hersenen zeggen 'kat, ga het daar likken, of krabben'. Of: het is hier wel erg heet - en de hersenen zeggen 'kat, wegwezen, lopen, rennen!'

Kleurproduktie - bij ons gebeurt dat als reactie op zonneschijn. Dan zou een cel kunnen doorgeven: de zon schijnt, straks verbranden we nog! En de hersenen zouden teruggeven: 'Beschermen! Maak maar kleurstof'.

Als het kietelt op de huid, dan wordt dat probleem opgelost niet door de cel die merkt dat het kietelt, maar door wat anders - de tong, of de poten. Die boodschap moet dus naar een regelcentrum gestuurd worden, die dan een opdracht aan andere cellen geeft! Maar het probleem van zonneschijn, dat probleem wordt opgelost door dezelfde cel die merkt dat de zon schijnt, en wel doordat de cel kleurstof gaat maken. Dus die cel gaat op eigen houtje werken. Hij stuurt de boodschap niet meer door, want hij weet dat dan toch de reactie zal zijn: 'Beschermen! Maak maar kleurstof'. Bij de kat wacht de kleurcel niet op de zon, hij maakt gewoon kleurstof! En natuurlijk, veel kleurcellen wachten helemaal niet op de zon, of op een andere reden, om kleur te maken. Die reden komt wel - als het niet 'zon' is, dan wel 'camouflage', dus ze maken gewoon kleur. Punt. Uit. Kleur!

Zie je hoe de kleurcel eigenlijk een broertje van een zenuwcel is?

Misschien allemaal wel leuk, maar weet je niet wat het nou eigenlijk allemaal met 'wit' te maken heeft? Moeten we inderdaad even verder kijken!

Je hebt ongetwijfeld wel gehoord van de afwijking 'open ruggetje'? Nou, dat betekent dus dat normaliter tijdens de zwangerschap het ruggetje van een foetus -kitten, baby- gesloten moet worden. En daarna gaan de zenuwen zich vanuit het, nu gesloten, ruggemerg zich verder verspreiden. En de kleurcellen, als broertjes van de zenuwcellen, doen daaraan mee. Als het ruggetje gesloten is, gaan de kleurcellen vanaf de huid boven de ruggegraat zich over het kitten-in-wording verspreiden. Ze beginnen bij de rug, en komen tenslotte op de buik uit!

Nu hebben we voldoende uitstapjes gemaakt, nu wordt het tijd om in W 4 - wit te gaan bespreken - en je zult zien, na deze uitstapjes wordt dat best gemakkelijk!